РАА: ЕКІ АПТАНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ 14.11.-27.11.2022
14-18 қараша аралығында РАА төрағасы Айдын Бикебаев пен РАА Ғылыми-консультативтік кеңесінің төрағасы Сергей Сизинцев күн сайын "Кейбір заңнамалық актілерге процестік заңнаманы жетілдіру, адвокаттық қызмет және заң көмегін көрсету, дауларды соттан тыс және сотқа дейінгі шешу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" ҚР Заңының жобасы бойынша ҚР Парламенті Сенатының жұмыс тобының отырыстарына қатысты. Заңның бірінші жобасы азаматтық процестегі өкілдердің мәртебесіне қатысты түзетулерді қамтыды. Атап айтқанда, өкілдер үшін жаңа міндеттерді бекіту ұсынылды – сотқа және басқа қатысушыларға құрмет көрсету, сотқа және басқа адамдардың беделіне нұқсан келтірмеу, негізсіз немесе жаңылыстыратын әрекеттерден аулақ болу. Сондай-ақ, біліктілігі жоқ заң көмегін көрсету, негізсіз талап қою, мерзімінде дәлелдермен кері байланыс ұсынбау және т.б. үшін өкілдердің жауапкершілігін белгілеу ұсынылды. Нәтижесінде РАА ұсыныстары ескеріліп, даулы нормалар жаңартылған заң жобасына енгізілмеді.
16 қарашада Республикалық адвокаттар алқасы төралқасының отырысында РАА Ғылыми-консультативтік Кеңесінің ағымдағы жылдың 1-3 тоқсанында атқарылған жұмыстары туралы есебі бекітілді. Сондай-ақ, Төралқа РАА Ғылыми-консультативтік кеңесі мен Адвокатураның Тәртіптік комиссиясының мүшелерін марапаттау туралы шешім қабылдады. 2022 жылға арналған РАА шығыстар сметасында үнемделген қаржыны қайта бөлу міселесі бекітілді, РАА шығыстар сметасының орындалуы туралы есеп және 2023 жылға арналған РАА шығыстар сметасының жобасы алдын ала бекітілді, аталған есептерді Адвокаттар алқаларының республикалық конференциясында бекітуге шығару туралы шешім қабылданды. Бұдан басқа, РАА мен аумақтық алқалардың тәртіптік органдарының мүшелері Адвокатураның тәртіптік комиссиясының субъектілері болып табылатынын бекітті. Сонымен қатар, Төралқаның қарауына түскен шағымдар қаралды.
18 қарашада РАА төрағасының орынбасары Игорь Вранчев "Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл туралы" Заңның 21-бабының 3-тармағына сәйкес құрылған құқық қорғаушыларды қорғау мәселелері жөніндегі жұмыс тобының кезекті отырысына қатысты.
21 қарашада Астана қаласында бетпе бет кездесу форматында РАА Төралқасының отырысы өтті. Адвокаттардың кәсіби құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның есебі бекітілді, осы комиссия мүшелеріне ақшалай сыйақы беру, сондай-ақ оның кейбір мүшелеріне РАА наградаларын беру туралы шешім қабылданды. РАА төралқасының жұмысы туралы есеп және РАА Қаржы-шаруашылық қызметі туралы есеп алдын ала бекітілді, оларды адвокаттар алқаларының Республикалық конференциясына бекіту туралы шешім қабылданды. Сонымен қатар, алдағы алқалар конференциясын ұйымдастыруға қатысты мәселелер талқыланды.
22 қарашада РАА жоғары органының жиналысы-Адвокаттар алқаларының республикалық конференциясы өткізілді. Іс-шараның қалай өткені туралы толығырақ мына жерден оқи аласыз.
23 қарашада РАА төрағасы Айдын Бикебаев пен РАА Ғылыми-консультативтік Кеңесінің төрағасы Сергей Сизинцев Сенат депутаты Қанатбек Сафиновтың қатысуымен "Кейбір заңнамалық актілерге процестік заңнаманы жетілдіру, адвокаттық қызмет және заң көмегін көрсету, дауларды соттан тыс және сотқа дейін шешу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң жобасы бойынша ҚР Парламенті Сенатының жұмыс тобының отырысына қатысты. Отырыста РАА дайындаған Қазақстандық адвокатураны дамыту тұжырымдамасын іске асыру мақсатында заңнамадағы өзгерістер бойынша салыстырмалы кесте қарастырылды. Кездесу қорытындысы бойынша Қанатбек Сафинов заңмен қорғалатын құпияға рұқсат беру, адвокаттың салық салынатын табысынан шегерімдерді қолдану, Адвокаттық қызмет кепілдіктерін күшейту және т.б. бөлігінде адвокаттардың өкілеттіктерін кеңейтуге қатысты ұсыныстар айтылды.
24-25 қарашада Алматы қаласында қылмыстық істер жөніндегі алқа төрағасы Әбдірашид Жүкеновтың қатысуымен ҚР Жоғарғы соты ұйымдастырған "Қылмыстық процестегі жарыс" дөңгелек үстелі өтті. Іс-шара аясында сотқа дейінгі кезеңде де, қылмыстық процесте де тараптардың бәсекелестік мәселелері талқыланды. Дөңгелек үстел жұмысына судьялар, Мемлекеттік органдардың өкілдері, Орталық Азиядағы USAID миссиялары, ЕҚЫҰ ДИАҚБ, американдық заңгерлер қауымдастығы, сондай-ақ халықаралық сарапшылар қатысты. РАА төрағасының орынбасары Игорь Вранчев, РАА Төралқасының мүшелері Данияр Канафин және Сәлімжан Мусин баяндамалар жасап, 10-нан астам басқа адвокаттар талқылауға белсене қатысты. РАА төрағасы Айдын Бикебаев өзінің алғысөзінде РАА-ның мемлекеттік адвокатураны енгізуге қарсы ұстанымын ерекше атап өтті, өйткені мұндай мемлекеттік құрылым азаматтық қоғам институты ретінде адвокатура ұғымына қайшы келетін болады. Талқылау қорытындысы бойынша бірқатар ұсыныстар қабылданды, ол Әділет министрлігінің ҚК және ҚІЖК ревизиясы жөніндегі жобалық Кеңсесіне жолданатын болады.
25 қарашада РАА төрағасы ҚР Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның отырысына қатысты. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасында кәсіпкерлердің құқықтарын қорғаудың өзекті мәселелері талқыланды. Осы тақырыпта Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл Рустам Жүрсінов баяндама жасап, қылмыстық қудалау органдарының бизнеске қысымының күшейгенін атап өтті. Бұрын адвокаттық қоғамдастық өкілдері бірнеше рет айтқан мәселелер көтерілді – құқық қорғау органдарының азаматтық-құқықтық және қылмыстық жауапкершілікті нақты ажыратпауы, сарапшылар мен мамандарды іріктеудің ашықтығы және олардың қорытындыларының объективтілік деңгейі, экономикалық қылмыстар бойынша "қамауда ұстау" жолын кесу шарасын шамадан тыс қолдану және тағы басқалар. Отырыс қорытындысы бойынша комиссия ҚР Президентіне жолдануға тиісті ұсынымдық шешімдер әзірлейтін болады.
25 қарашада РАА төрағасы Айдын Бикебаев пен РАА Ғылыми-консультативтік кеңесінің төрағасы Сергей Сизинцев ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты Магеррам Магеррамовпен кездесуге қатысты. Кездесу шеңберінде депутат бастамашылық еткен "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне процестік заңнаманы жетілдіру, адвокаттық қызмет және заң көмегін көрсету, дауларды соттан тыс және сотқа дейінгі шешу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасының нормалары алдын ала талқыланды. Заң жобасында заң кеңесшілерінің өкілеттіктерін кеңейту, атап айтқанда оларға әкімшілік сот ісін жүргізуде қорғаушы мәртебесін беру бойынша ұсыныстар бар. Қазіргі уақытта РАА осындай түзетулермен келіспеушілікті нақты көрсететін ұстанымды дайындауда. Жақын арада ол ҚР Парламенті Мәжілісіне жолданады.
27 қарашада РАА Төралқасының жаңа құрамдағы отырысы өтті. Төралқаның 2023 жылдың бірінші тоқсанына арналған жұмыс кестесі бекітілді. Отырыстар дүйсенбі күндері айына екі рет өтіп отырады. Сондай-ақ, адвокатураның жай-күйі және азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау жөніндегі адвокаттардың қызметі туралы Ұлттық баяндаманы дайындау, адвокаттар көрсеткен заң көмегі туралы статистикалық мәліметтердің нысанын өзгерту, Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл мәселелері және басқа да мәселелерді қоса алғанда, қарауға арналған мәселелердің үлгілік тізбесі айқындалды.
Күн сайын РАА төрағасының орынбасары Игорь Вранчев, РАА Ғылыми-консультативтік кеңесінің мүшесі Вероника Ким және Атырау облыстық адвокаттар алқасының адвокаты Юлия Малюкова Әділет Министрлігі жанындағы ҚК және ҚІЖК ревизиясын өткізу жөніндегі жобалық кеңсенің жұмысына қатысады.
Екі апта ішінде РАА-ға келіп түскен кіріс/шығыс хат-хабарлардың саны 135 хатты құрады, оның ішінде адвокаттардың әрекеттеріне 39 шағым бар. Барлық өтініштер бойынша жұмыс жүргізілуде.
