Қазақстан Республикасының Конституциясы әркімнің өз құқықтары мен бостандықтарының сот арқылы қорғалуына, сол сияқты білікті заң көмегін алуға құқығы бар деп белгілейді. Кейбір жағдайларда заң көмегі тегін көрсетіледі.
Осындай көмектің бір түрі Мемлекет кепілдік берген заң көмегі (МКЗК) болып табылады.
МКЗК-ны алуға құқығы бар жеке және заңды тұлғаларға тегін негізде беріледі. МКЗК бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылады.
МКЗК құқықтық консультация беру, сондай-ақ соттарда, мемлекеттік органдарда және мемлекеттік емес ұйымдарда жеке тұлғалардың мүдделерін қорғау және білдіру түрінде мынадай адамдарға көрсетілуі мүмкін:
әкімшілік жауаптылыққа тартылатын адамға;
азаматтық іс жүргізу заңнамасына және әкімшілік сот ісін жүргізу туралы заңнамаға сәйкес талапкерге;
қылмыстық іс жүргізу заңнамасына сәйкес күдіктіге, айыпталушыға, сотталушыға, сотталған адамға, Ақталған адамға, жәбірленушіге;
алимент өндіру, зейнетақы және жәрдемақы тағайындау, оңалту, босқын немесе қандас мәртебесін алу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған кәмелетке толмағандарға қолданылады.
Бір мәселе бойынша тұлға мемлекет кепілдік берген заң көмегін бір рет ала алады.
МКЗК-ке жүгінген кезде:
МКЗК алу құқығын растайтын құжаттарды ұсыну;
қызмет көрсету шарттарына әсер ететін мән-жайлардың өзгергені туралы уақтылы хабарлау;
ұсынылатын ақпараттың дұрыстығын қамтамасыз ету.
МКЗК көрсетуге адвокаттардың қатысуын аумақтық алқалар ұйымдастырады. Қатысушы адвокаттардың тізімдерін алқалар мерзімді түрде жаңартып отырады және жаңартып отырады.
МКЗК-ті құқықтық консультация беру түрінде көрсету адвокаттың қызметтік үй-жайында өтініш беруші жүгінген кезде тікелей жүзеге асырылады. Өтініш беруші өтініш жасағаннан кейін тікелей заң көмегін көрсету мүмкін болмаған кезде ол үш жұмыс күні ішінде көрсетілуге тиіс.
Пайдалы ақпарат:
МКЗК алу құқығын растайтын құжаттардың тізбесі
МКЗК қатысатын адвокаттардың тізімі
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2015 жылғы 30 шілдедегі № 427 бұйрығы "Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету саласындағы ең төменгі әлеуметтік стандарттарды бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2018 жылғы 27 қыркүйектегі № 1453 бұйрығы "Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету туралы келісімнің нысанын бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2018 жылғы 27 қыркүйектегі № 1454 бұйрығы "Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету сапасының критерийлерін бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2018 жылғы 27 қыркүйектегі № 1457 бұйрығы "адвокаттардың мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетуі туралы есеп беру нысандарын бекіту туралы"
"Адвокат көрсететін мемлекет кепілдік берген заң көмегіне ақы төлеу және құқықтық консультация беруге, қорғауға және өкілдік етуге, сондай-ақ татуластыру рәсімдерін жүргізуге байланысты шығыстарды өтеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2018 жылғы 28 қыркүйектегі № 1462 бұйрығы
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2018 жылғы 28 қыркүйектегі № 1463 бұйрығы "Адвокат көрсеткен құқықтық консультация беру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегін есепке алу қағидаларын бекіту туралы"
"Адвокат көрсеткен, мемлекет кепілдік берген заң көмегіне ақы төлеу және құқықтық консультация беруге, қорғауға және өкілдік етуге, сондай-ақ татуластыру рәсімдерін жүргізуге байланысты шығыстарды өтеу мөлшерін бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 13 желтоқсандағы № 834 қаулысы