03.01.24 – 12.01.24 НӘТИЖЕЛЕРІ

9 қаңтарда РАА Ғылыми-консультативтік кеңесі Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының сұрау салулары бойынша мыналарды бекітті:

1. Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 340-бабының 3-бөлігінің Қазақстан Республикасы Конституциясының 13 және 14-баптарына сәйкестігі туралы мәселе туралы.

ҒКК қорытындылары мен ұсыныстары:

– ҚР Қылмыстық-процестік кодексінің 340-бабының 3-бөлігі Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабының 2, 3-тармақтарына және 14-бабының 1-тармағына сәйкес келмейді.

- «Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 64-бабының 4-тармағына сәйкес, аталған өтініш бойынша шешім қабылданғаннан кейін Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісіне, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты мен өзге де мемлекеттік органдарға Қылмыстық-процестік кодексінің 340-бабының 3-бөлігінің Қазақстан Республикасының Конституциясына нормаларына қайшы келетін нормаларды жою бойынша заңнамалық және өзге де шаралар қабылдау қажеттігі туралы ұсыным.:

1) айыптау тарапының өкiлеттiгiнен сот талқылауы кезiнде алдын ала тыңдауды өтiнiш жасау мүмкiндiгiн алып тастау арқылы жүзеге асырылады. Мұндай жағдайларда істі бөлек қарау мүмкін болмаса, сотталушы ақтау үкіміне жатады.

2) немесе қорғаушыға сот талқылауы барысында айыптау тарапындай алдын ала тыңдауды өткізуді талап ету құқығын беру арқылы.

2. Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің «Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-баптың 1-тармағын, 14-баптың 1-тармағын, 77-баптың 3-тармағының 3)тармақшасын, 79-бабының 1-тармағы және 83-бабының 1-тармағы ресми түсіндіру туралы» 1997 жылғы 6 наурыздағы № 3 нормативтік қаулысының 6-тармағын түсіндіру туралы.

ҒКК қорытындылары мен ұсыныстары.

- Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің «Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-баптың 1-тармағын, 14-баптың 1-тармағын, 77-баптың 3-тармағының 3)тармақшасын, 79-бабының 1-тармағы және 83-бабының 1-тармағы ресми түсіндіру туралы» 1997 жылғы 6 наурыздағы № 3 нормативтік қаулысының 6-тармағын түсіндіру өтінішінің нысанасына қатысты мыналар ұсынылады:

1) Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің «Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-баптың 1-тармағын, 14-баптың 1-тармағын, 77-баптың 3-тармағының 3)тармақшасын, 79-бабының 1-тармағы және 83-бабының 1-тармағы ресми түсіндіру туралы» 1997 жылғы 6 наурыздағы № 3 нормативтік қаулысының 6-тармағын  сотта, оның ішінде сот ісін жүргізуге дейінгі сатысындағы қылмыстық сот тергеуде мемлекет мүддесін білдіру функциясы тек прокуратура органдарына жүктеледі деп түсіну керек.

2) Осы түсіндірмеде, қолданыстағы тәртіптегі Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 158, 161, 165, 220, 223, 226, 234, 236, 255, 268, 272-баптарында көзделген қылмыстық қудалау органы ұсынған материалдар негізінде судьяның прокурордың қатысуынсыз қылмыстық процесте шешім қабылдауы Қазақстан Республикасының Конституциясына және адам құқықтары саласындағы халықаралық стандарттарға сәйкес келедтінін басшылыққа алу қажет. Бұл тәртіпті өзгерту қылмыстық сот ісін жүргізудің үш сатылы жүйесінен бас тартуға әкеп соғады және тергеу соттарының тәуелсіздігін шектейді.

12 қаңтарда адвокаттар алқасының тәртіптік комиссиясы адвокаттардың Қазақстан Республикасының адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы заңнамасының және адвокаттардың кәсіби этикасы кодексінің талаптарын бұзғанын көрсететін жеткілікті негіздердің болмауына байланысты:

- О.М.-ның шағымы бойынша Астана қаласының адвокаттар алқасы президиумының мүшесі адвокат И.А.-ға қатысты;

- Абай аудандық Әділет департаментінің 2023 жылғы 30 қарашадағы ұсынуы бойынша Абай аудандық адвокаттар алқасы төралқасы мүшесі адвокат Ш.Л.-ға қатысты тәртіптік істерді тоқтатты.

РАА тәртіптік комиссиясы Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының адвокаты У.Н-ға қатысты қабылданған Батыс Қазақстан облыстық адвокаттар алқасының Тәртіптік комиссиясының 2023 жылғы 30 қарашадағы шешімі бойынша Қ.Ж.-ның шағымын қарауды келесі отырысқа қалдырды.

Өткен кезеңде РАА-ға түскен кіріс/шығыс хат-хабарлардың саны 34 хатты, сондай-ақ 76 шағым мен өтінішті құрады. Барлық сұраулар өңделуде.

РАА Төрағасы мен Төрағасының орынбасары адвокаттармен, мемлекеттік органдардың өкілдерімен бірқатар кездесулер өткізді, сондай-ақ азаматтарды қабылдады.